Elektrik Devreleri

                                             Deney

Etkinlik: F.6.7.2. Elektriksel Direnç ve Bağlı Olduğu Faktörler.

Sınıf: 6.

Kazanım: F.6.7.2.1. Bir elektrik devresindeki ampulün parlaklığının bağlı olduğu değişkenleri tahmin eder ve tahminlerini deneyerek test eder.

Deneyin Amacı: Seri ve paralel bağlı elektrik devreleri oluşturarak ampul parlaklığını etkileyen değişkenleri kullanıp ışık miktarını test etmek.

Araç Ve Gereçler: 5 adet ampul, iletken teller, 3 adet pil

Deneyin Yapılışı: İlk önce iletken telleri ve bir adet pil kullanarak tek ampullü seri bağlı bir devre oluşturduk daha sonra ise aynı devrenin sadece iki ampullüsünü oluşturduk. Bu oluşturduğumuz iki devrenin ampul parlaklıklarını test ettik.

İkinci deneyimiz ise iletken telleri kullanarak iki tane bir ampullü seri bağlı devre oluşturduk bu sefer birinci seri bağlı devreye bir adet pil ikinci seri bağlı devreye iki adet pil bağladık bu iki devredeki ampullerin parlaklıklarını test ettik.

Üçüncü deneyimiz ise iki ampullü bir adet pilli ve iletken telleriyle paralel bağlı bir devre kurduk ve ampul parlaklığını karşılaştırdık. Daha sonra bu paralel bağlı devreye bir pil daha ekledik ve bu durumda da ampul parlaklıklarını gözlemledik.

Hipotez:

1-Seri bağlı devrelerde ampul sayısı artarsa parlaklık azalır.

2-Seri bağlı devrelerde pil sayısı artarsa ampul parlaklığı azalır.

3-Paralel bağlı devrelerde karşılıklı ampullerin parlaklıkları aynıdır.

 Sonuç: Birinci deneyimizde iki tane seri bağlı devrenin birinci devrede bir ampullü olan ikinci devredeki iki ampullüye göre daha parlak yandığını gözlemledik ve seri bağlı devrede ampul sayısı artınca parlaklığın azalacağını öğrendik.

İkinci deneyimizde ise iki adet seri bağlı devrede ikinci devredeki iki adet pilli olan ampul bir adet pilli olan ampule göre daha parlak yanmıştır. Bu durumda seri bağlı devrede pil sayısı artınca ampul parlaklığının arttığını öğrenmiş olduk.

Üçüncü deneyimiz ise paralel bağlı devrede karşılıklı ampullerin parlaklığı eşit olduğunu gördük. Daha sonra bu paralel bağlı devreye bir adet daha pil ekleyince ampullerin parlaklığını arttığını gözlemledik. Bu durumda paralel bağlı devrelerin karşılıklı olan eşit ampullerin parlaklığı aynı kaldığını ve pil sayısı arttırınca parlaklıklarının arttığını öğrenerek bunların hepsini dosyalarımıza ekledik.

Bağımsız Değişken:

1.Deneyde: Ampul sayısı

2.Deneyde: Pil sayısı

3. Deneyde: Pil sayısı

Bağımlı Değişken:

Üç deneyimizde de bağımlı değişken ampul parlaklığıdır.

Kontrol Değişken:

1.Deneyde: Pil, iletken tel

2.Deneyde: Ampul, iletken tel

3.Deneyde: Ampul, iletken tel

Sorular:

1-Birinci hipotez doğru mudur?

Benim cevabım:  Evet, çünkü ampuller direnç özelliktedir direnç te akıma ters orantı olduğu içi ampul artarsa parlaklık azalır.

Grubun cevabı: Evet, çünkü bir devrede kaç ampul varsa hepsi direnç özelliğindedir ve akım azalır.

2-İkinci hipotez doğru mudur?

Benim cevabım: Hayır, çünkü pil(üreteç) akım kaynağıdır. Akım artıkça ampul parlaklığı artar.

Grubun cevabı: Hayır, çünkü bir elektrik devresine fazla pil(üreteç) eklersek akım artacağı için ampul parlaklığı artmış olur.

3-Üçüncü hipotez doğru mudur?

Benim cevabım: Evet, çünkü paralel bağlı devrelerde karşılıklı bağlanan ampullere giden akım eşit paylaşarak hareket ettikleri için ampul parlaklıkları eşit yanar.

Grubun cevabı: : Evet, çünkü karşılıklı ampullere giden akım sayısı eşit dağılarak ilerler. Bu yüzden akımlar eşit olacağı için ampuller eşit parlaklıkta yanar.

4- Seri bağlı bir devrede iki ampulden biri çıkartılırsa devrede diğer ampul ışık verir mi?

Benim cevabım: Işık vermez. Çünkü seri bağlı devrede akım tek bir koldan ilerler ve sökülen ampul den akım geçemeyeceği için devre tamamlanmamış olur bu yüzden ışık vermez.

Grubun cevabı: : Işık vermez. Çünkü devreden sökülen ampulün oradan akım geçemeyeceği için devre tamamlanmamış olur.

5-Paralel bağlı devrede karşılıklı iki ampulden biri sökülünce ışık verir mi?

Benim cevabım: Evet verir. Çünkü paralel bağlı devrelerden geçen akım tek bir iletken telden ilerlemez bir tel kapalıysa diğer telden geçip devreyi tamamlamış olur.

Grubun cevabı: Evet verir, çünkü sökülmeyen ampulden pile bağlanan iletken tel olduğu için devrede akım tamamlanmış olur.

6- Pil hangi devrede daha uzun ömürlüdür?

Benim cevabım:  Seri bağlı devrelerde pil ömrü uzundur. Çünkü seri bağlı devrelerde geçen akım tek taraflı olduğu için ne kadar ampul eklersek hepsi aynı akımı kullanacaktır bu yüzden ampul artınca ampul parlaklığından azalır ve tasarruf eder. Fakat paralel bağlı devre akım tek yoldan gitmez ampul sayısı artsa dahi parlaklığı aynı kalır bu yüzden tasarruf edemez.

Grubun cevabı:  

Seri bağlı devrede pil ömrü uzundur. Çünkü seri bağlı devrede akım tek taraftan geçeceği için pil sayısını artırırsak ampul parlaklığı azalır yani akımdan tasarruf ederler fakat paralel bağlamada karşılıklı ampul sayısı artırırsak ampul parlaklığı değişmez aynı kalır yani akımdan tasarruf etmezler.