Madde Ve Değişim

                                                      Madde Ve Değişim

Sınıf: 5.

Ünite: Madde Ve Değişim

Konu: Isı, sıcaklık, ısı alışverişi

Kazanım: F.5.4.3.2 Sıcaklığı farklı olan sıvıların karşılaştırılması sonucu, ısı alışverişi olduğuna yönelik deneyler yaparak sonuçlarını yorumlar.

Senaryo:

 Varlıklı bir bayan olan Başak Hanım uzun bir süre parasını nasıl değerlendireceğini düşünürken turizm alanında değerlendirmeye karar verir. Aklına üniversite yıllarında gittiği Kapadokya gelir. Oradaki bindiği balonların parasını değerlendirmek için müthiş bir fırsat olacağını düşünür. Ufak bir araştırmanın ardından aklına bir şey takılır acaba bu balonlar nasıl havaya yükseliyordur?  Tabi bunu öğrenmesi için öncelikle balonlardaki çalışma prensibini daha ayrıntılı bir şekilde öğrenmesi gerekmektedir. Aklına üniversite yıllarında tanıdığı fizik öğretmeni arkadaşı gelir. Arkadaşıyla randevulaşıp buluşurlar. Durumu arkadaşına anlatan Başak Hanım arkadaşının daveti üzerine okullarında bulunan laboratuvara giderler. Balonlarda hava ısındıkça yükseldiğini soğudukça ise alçaldığını bu nedenle bindiklerini balonlarda ateş yakıldığını anlatır. Konuyu genel hatlarıyla anlayan Başak Hanım aklında hayla soru işaretleri olduğunu söyler. Fizik öğretmeni arkadaşı endişe etmemesini ve ona küçük bir deney tasarlayıp gösterdikten sonra hiçbir soru işareti kalmayacağını söyler.

Siz olsaydınız bu konu hakkında hiçbir fikri olmayan biri için tasarladığınız veya tasarlayacağınız deneyde kriter ve kısıtlamalarınız neler olurdu?

• Bu konu hakkında bilgisi olmayan birisi içi ilk önce ona uçan balonların düzeneğini gösteren videoları izletirim daha sonra onun için anlayabileceği çok basit bir düzenek kurarım.

Deneyde kullanılan araç ve gereçler nelerdir?

•  Sıcak su, soğuk su, 2 adet eşit su şişesi, kettle, 2 adet balon

Deneyi nasıl yaptınız?

•  İlk önce iki eşit su şişesi bulduk ve bunlara aynı miktarda 350 ml bir su şişesine 70 derece sıcak su diğer su şişesine ise 16 derece çeşme suyu koyduk. Bu çeşme suyunu derecesini düşürmek için, su şişesinin içine buz kattık ve çeşme suyu 8 derece oldu. Bu da soğuk suyumuz olmuş oldu. Elimizde biri 70 derece sıcak su diğeri 8 derece soğuk su oldu bunların ucuna hava almayacak şekilde balon geçirdik ve gözlemledik. Belirli bir zaman geçtikten sonra sıcak suya taktığımız balon şiştiğini, soğuk suya taktığımız balon büzüldüğünü gördük. Bu durumda ısınan hava yükseldiğini öğrenmiş olduk.

Bağımlı değişken: Sıcaklığın etkisiyle balonun şişmesi ya da soğuk suyun etkisiyle balonun büzülmesi.

Bağımsız değişken: Sıcaklık

Hipotez: Sıcaklık havanın yükselmesinde etkilidir.

Deney düzeneğimiz: